Zarys idei i historii
I Prywatnego Liceum Ogólnokształcącego
im. Marceliny Rościszewskiej
w Płocku
Transformacja ustrojowa 1989 roku rozbudziła nadzieje na poprawę kształcenia i wychowania w szkole polskiej. Ujawniły się problemy finansowania, przestarzałe programy, metody i środki działania, przerost dydaktyki, wypierającej myślenie o wychowaniu, różnorodność haseł wychowawczych, sprzeczność myśli pedagogicznych, chaos w sferze wartości utrudniający młodzieży zdobycie rozeznania etycznego, brak współpracy szkoły i domu rodzinnego, niski prestiż nauczyciela-wychowawcy.
I Prywatne Liceum Ogólnokształcące w Płocku zostało założone w roku 1990 przez Małgorzatę i Marka Mroczkowskich w ramach spółki z o.o. „Logos”, a uprawnienia szkoły publicznej uzyskało w 1992 roku. Unikatowość przedsięwzięcia polegała na wykształceniu modelu wychowania opartego o powszechnie akceptowane wartości cywilizacji łacińsko-chrześcijańskiej, przywracane w Polsce po 1989 roku. Zakłada on m.in. kluczową rolę rodziców mających prawo decydowania o całym procesie wychowania dziecka, również w tym jego nurcie, który dokonuje się w szkole. Rola szkoły pozostaje jednak niezastąpiona w zakresie wprowadzania ucznia w kontakty społeczne oraz rozwijania jego wiedzy i umiejętności. Respektowana jest podmiotowość uczniów, których prawa ściśle łączą się z obowiązkami i zasadą ponoszenia pełnej odpowiedzialności za dokonywane wybory.
U podstaw tworzenia nowej szkoły legło przeświadczenie, iż zarządzający nią są uczestnikami wielu kultur: religijnej, narodowej, regionalnej, zawodowej, organizacyjnej. Skuteczność oddziaływania na innych ludzi wymagała prostych i zrozumiałych wartości, kreowania celów działania i zadań, które emocjonalnie zaangażowałyby i zjednoczyły wszystkich uczestników organizacji szkolnej. Istotna była adaptacja do warunków reformy oświaty, nabywanie nowych umiejętności, możliwości, wzorców działania, stworzenie sprawnego obiegu informacji wewnątrz szkoły oraz ich wymiany z otoczeniem, a także przygotowanie systemu wskaźników edukacyjnych, finansowych, ekonomicznych, rynkowych, technicznych i społecznych, pozwalających stale i wszechstronnie monitorować, oceniać i poprawiać efektywność działania.
Przy tworzeniu zespołu dydaktyczno-wychowawczego brano pod uwagę kwalifikacje zawodowe współpracowników, ich doświadczenie pedagogiczne, wiedzę i umiejętności, cechy charakterologiczne, przede wszystkim zaś jednoznaczne zorientowanie na osiąganie podstawowego i najważniejszego rezultatu, jakim jest kompleksowe przygotowanie młodzieży do uzyskania świadectwa dojrzałości, a w konsekwencji do studiów akademickich.
Prócz wiedzy i umiejętności w dziedzinie zarządzania szkołą niepubliczną ważną grupę czynników stanowią kryteria pozwalające odróżnić dobro od zła, prawdę od fałszu. Normy i wartości określane są przez różnorodne kultury, w których członkowie społeczności szkolnej uczestniczą: kulturę narodową i regionalną, kulturę grupy wyznaniowej, kulturę warstwy społecznej i tradycji rodzinnej, kulturę grupy zawodowej i towarzyskiej. W obliczu dzisiejszego zróżnicowania indywidualnych systemów wartości rolę szczególną winny pełnić powszechnie akceptowane normy moralne, utrzymujące fundament zasad wspólnych. Konieczne było zatem określenie aksjologicznych podstaw wychowania, z odpowiedzią na pytania zasadnicze: ku czemu chcę prowadzić młodego człowieka? Do jakiego życia go przygotowuję? Na rozwój których sfer jego osobowości kładę nacisk? Kryje się w nich znacznie głębsze pytanie o cel i sens życia człowieka.
Prowadzona przez Małgorzatę Mroczkowską polityka kadrowa wyłoniła przez lata zespół wybitnych pedagogów, których gruntowne wykształcenie ogólne i zawodowe oparte zostało o sprecyzowane i respektowane zasady ontologii i epistemologii, logiki, psychologii, etyki i estetyki, co było warunkiem wstępnym rozumienia potem przez uczniów otaczającej ich rzeczywistości i zachodzących w niej zmian w zakresie gospodarki, polityki, prawa, społeczeństwa, kultury.
Zadania te wsparte zostały wyborem Patrona Szkoły. Do narodowych obowiązków należy pamięć i szacunek dla Polaków, którzy wnieśli trwały wkład w myśl społeczną, naukę i wychowanie pokoleń. Do nich należy Marcelina Rościszewska, wielce zasłużony pedagog, krzewicielka wiedzy i idei wychowawczej młodzieży Płocka czasów II Rzeczypospolitej. Dnia 14 X 1992 roku w uroczystości nadania Szkole Imienia Patronki udział wzięła cała społeczność uczniowska i pedagogiczna. Wśród zaproszonych gości był m.in. prezydent Płocka Andrzej Drętkiewicz, proboszcz katedry ks. Wacław Gapiński, senator RP Andrzej Celiński, przedstawiciele wojewody i kuratorium, przede wszystkim zaś wnuki Patronki: dr med. Janina Rościszewska i prezydent Krakowa Jerzy Rościszewski. Wydarzeniem niezwykłym był pierwszy w historii zjazd absolwentek przedwojennego Gimnazjum Żeńskiego im. Reginy Żółkiewskiej w Płocku, którego dyrektorką była Marcelina Rościszewska. Odbył się staraniem Małgorzaty Mroczkowskiej i Wandy Chrostowskiej – „Reginki”.
Swą pierwszą siedzibę Szkoła znalazła przy ulicy Sienkiewicza 41 w mieszkaniu przedwojennego prezesa Towarzystwa Naukowego Płockiego doktora Aleksandra Macieszy. Od roku 1992 szkoła mieści się na Placu Dąbrowskiego 2 w zabytkowym budynku byłego klasztoru sióstr norbertanek, użytkowanym w okresie międzywojennym przez 8 Pułk Artylerii Lekkiej, następnie przez szkołę podstawową nr 4 i przedszkole. Doprowadzony do ruiny obiekt wyremontowany został w latach 1992, 1995 i 1999 staraniem i nakładem społeczności szkolnej. Od 1993 roku aurę dydaktyczno-wychowawczą wzbogaca I Prywatne Liceum Sztuk Plastycznych, od 2000 roku I Prywatne Gimnazjum.
Zajęcia w Szkole odbywają się zgodnie z programem licealnym. Uzupełniane są nauką języków obcych, informatyką, pływaniem, jazdą konną, teatrem szkolnym, plenerami artystycznymi, kółkami zainteresowań, zajęciami fakultatywnymi. Rokrocznie uczniowie klas pierwszych wyjeżdżają wraz z nauczycielami na obozy integracyjne do Przyjezierza, Miałkówka, Soczewki. Odbywają się regularnie wycieczki turystyczno-krajoznawcze do Gdańska, Torunia, Poznania, Krakowa, Wrocławia, Wilna, Wiednia, Bratysławy.
Uczniowie biorą udział w wielu konkursach i olimpiadach przedmiotowych uzyskując sukcesy na szczeblu wojewódzkim i centralnym. W 1994 roku Ewelina Chądzyńska została laureatką konkursu „Historyczna prawda o wydarzeniach 1944 roku”. Michał Skórski zdobył wicemistrzostwo Polski juniorów w piłce ręcznej w 1997 roku. Michał Milewski wraz z Joanną Skierską wywalczył w 1998 roku IV miejsce w finale Ogólnopolskiego Turnieju Tańca Towarzyskiego w stylu latynoamerykańskim. Marcin Książkiewicz i Aleksandra Strońska występowali w finałach ogólnopolskich konkursów hippicznych.
Szkoła jest siedzibą założonego w 1997 roku przez prof. Marka Mroczkowskiego Międzyszkolnego Klubu Euro-Atlantyckiego, działającego na rzecz integracji w ramach Unii Europejskiej i Sojuszu Północnoatlantyckiego. Współdziała on z Ośrodkiem Informacji i Dokumentacji Rady Europy, a także Centrum Europejskim Uniwersytetu Warszawskiego. Uczniowie biorą udział w ćwiczeniach, seminariach i wykładach prowadzonych przez specjalizujących się w zagadnieniach europeistyki posłów i senatorów, ministrów Rządu i Kancelarii Prezydenta RP oraz profesorów Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego i Wojskowego Instytutu Historycznego Akademii Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Trwa współpraca z Urzędem Komitetu Integracji Europejskiej przy realizacji ankiet audytoryjnych w płockich szkołach. W roku 1998 uczestników Klubu przyjął w Pałacu Arcybiskupów Warszawskich Prymas Polski Ks. Kardynał Józef Glemp. Młodzież wysłuchała wykładu o tożsamości narodowej i europejskiej Polaków. W roku bieżącym członkowie Klubu: Aleksandra Andraszek (I Prywatne LO im. Marceliny Rościszewskiej), Iwona Zdrojewska (I Prywatne Liceum Sztuk Plastycznych) oraz Marcin Barankiewicz i Krzysztof Nowicki (LO im. Władysława Jagiełły) zajęli I miejsce w województwie mazowieckim w Ogólnopolskim Konkursie Wiedzy o Państwach Unii Europejskiej pod patronatem Premiera RP. Po tygodniowym obozie naukowym w Wągrowcu zespół zajął II miejsce spośród 16 reprezentacji wojewódzkich w zawodach centralnych w Warszawie. Uczniowie klas młodszych współpracowali tymczasem z Ośrodkiem Informacji Europejskiej oraz Wydziałem Promocji i Informacji Urzędu Miasta w organizacji II Pikniku Europejskiego w Płocku.
Uczniowie pod kierunkiem prof. Małgorzaty Duch biorą udział w sesjach popularno-naukowych i wystawach w siedzibie Towarzystwa Naukowego Płockiego i w Bibliotece im. Zielińskich TNP. Prof. Małgorzata Roczeń, prof. Jerzy Mazuś i prof. Marek Mroczkowski znani są z organizowania wyjazdów na słynne wystawy czasowe, takie jak: „Pod jedną koroną. Kultura i sztuka w czasach unii polsko-saskiej”, „Od Brueghla do Rubensa. Złoty wiek malarstwa flamandzkiego”, „Caravaggio”, „Rafael i Tycjan”, „Ornamenta Ecclesiae Poloniae” (Warszawa), „Marc Chagall. Dzieła z lat 1925-1983” (Kraków), „Salwador Dali” (Wrocław). Prof. Lena Szatkowska prowadziła interesujące warsztaty teatralne we współpracy z Teatrem Dramatycznym w Płocku.
Pod kierunkiem prof. Marka Mroczkowskiego uczniowie zrealizowali w gmachu Szkoły ogólnodostępne wystawy: „Marcelina Rościszewska i jej dzieło” (1992), „O wolność i granice. Walka o niepodległość w latach 1914-1921”(1997), „”Legiony – to…” Polski czyn zbrojny lat 1914-1918” (1998), „Dwie szkoły, dwie dyrektorki. Na polu oświaty płockiej w początku i u schyłku XX wieku” (2000). Były one ważną okazją do integracji środowiska absolwentek Gimnazjum Żeńskiego im. Reginy Żółkiewskiej, a także współpracy z kolekcjonerami skupionymi w Polskim Towarzystwie Numizmatycznym, w szczególności Zdzisławem Nowakowskim i Januszem Justyńskim. W Szkole gościły wnuki Patronki: Janina Rościszewska, dr medycyny i pisarka z Krakowa, Jerzy Rościszewski, prezydent Krakowa, Lech Rościszewski, prof. dr hab. Politechniki Śląskiej w Katowicach. Z wizytą przybył nauczyciel fizyki Gimnazjum Żeńskiego im. Reginy Żółkiewskiej w 1945 roku, póżniejszy wykładowca Politechniki Gdańskiej prof. dr hab. Zbigniew Nowak, a także wielokrotnie „Reginki”: Wanda Chrostowska, przez lata kierująca Klubem Międzynarodowej Prasy i Książki, Stanisława Fałat, siostra Antolka Gradowskiego, Danuta Chyczewska, Barbara Wernik. Z uczniami spotykali się również dr Tadeusz Chrostowski – porucznik Nowogrodzkiej Brygady Kawalerii gen. Władysława Andersa, były wiceprezes Towarzystwa Naukowego Płockiego, generał Michał Gutowski z Kanady – srebrny medalista drużynowego konkursu hippicznego olimpiady w Berlinie 1936 roku, kawaler Orderu Virtuti Militari w kampanii wrześniowej 1939 roku, dowódca 2 Pułku 1 Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka w 1945 roku, Henryka Glemp, ks. Wacław Gapiński – proboszcz Katedry Płockiej, dr Bohdan Urbankowski – kierownik literacki Teatru Dramatycznego w Płocku, wiceprezes Związku Piłsudczyków, Wacław Milke – twórca „Dzieci Płocka”, Andrzej Celiński – senator Rzeczypospolitej Polskiej, Janusz Korwin Mikke – prezes Unii Polityki Realnej, Andrzej Drętkiewicz – prezydent Płocka, dr Jerzy Wawszczak – wojewoda płocki i inni.
Ogromną rolę w organizacji życia codziennego pełni Samorząd Uczniowski, który pod kierownictwem prof. Małgorzaty Roczeń otrzymał w roku 1998 list gratulacyjny za udział i szczególne walory pracy konkursowej w I Ogólnopolskim Konkursie Szkół Średnich „Mój Samorząd” pod hasłem „Nie pytaj, co szkoła robi dla ciebie – ale powiedz, co ty robisz dla niej”, zorganizowanym pod patronatem Ministra Edukacji Narodowej i Przewodniczącego Rady Miasta Krakowa.
W roku 1997 prof. dr hab. Daniela Żuk z Politechniki Warszawskiej przeprowadziła na zlecenie Rady i Zarządu Miasta Płocka badania ankietowe wśród 4771 uczniów szkół średnich. W kategorii „nauczyciel jako wzór do naśladowania” obie szkoły spółki z o.o. „Logos” zajęły z ogromną przewagą I miejsce uzyskując 80 % udziału, podczas gdy kolejna w rankingu szkoła płocka otrzymała zaledwie 57,1 %. Podobnie w kategorii „szkoła w opinii uczniów klas ostatnich”: 79,2 % do 58,9 %. Nauczyciele I Prywatnego LO im. Marceliny Rościszewskiej docenieni zostali za to, że są pedagogami sprawiedliwymi, pogodnymi, sumiennymi i obowiązkowymi, o solidnym przygotowaniu merytorycznym, nauczający z zaangażowaniem, rozumiejący i lubiący młodzież. Poziom zebranego grona profesorów powoduje, iż pod ich opieką i kierownictwem praktyki pedagogiczne odbywają w Szkole na mocy zawartych z uczelniami wyższymi porozumień o współpracy studenci Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Szczecińskiego i Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
Pozycja, rola i znaczenie Szkoły w regionie płockim dostrzeżone zostały przez organizatorów czterodniowej konferencji młodzieży i nauczycieli z Warszawy, małych miast i wsi, która odbyła się w kwietniu 2000 roku w II LO im. Stefana Batorego pod patronatem Ministra Edukacji Narodowej i Rektora Uniwersytetu Warszawskiego. Szkoła była jedną z 30 zaproszonych z całego kraju.
Sukcesem okazało się stworzenie w Szkole wysokiego poziomu nauczania, klimatu rodzinnego, atmosfery wzajemnej akceptacji, radości tworzenia i bycia razem. Rozwinięto program szacunku dla lokalnej społeczności, narodu i Polski nie zaniedbując ukazania perspektywy europejskiej i euroatlantyckiej. Młodzież z żalem, ale też bez obaw opuszcza mury Szkoły, mając ugruntowane przekonania i zasady działania, świadomość własnej wartości i sensu życia.