Patron

Władysław Drapiewski

Władysław Drapiewski (P2) z rodzicami i rodzeństwem, Gacki ok. 1900

Władysław Drapiewski

Władysław Drapiewski, Kevelaer 1899 -1904

Władysław Drapiewski

Władysław Drapiewski, Pelplin, lata dwudzieste XX wieku

Władysław Drapiewski

Władysław Drapiewski podczas prac malarskich w płockiej Bazylice katedralnej, przełom lat 40. i 50. XX wieku

Władysław Drapiewski

Władysław Drapiewski podczas prac malarskich w płockiej Bazylice Katedralnej, przełom lat 40. i 50. XX wieku

Władysław Drapiewski

Władysław Drapiewski z braćmi Leonem i Kazimierzem podczas prac malarskich w płockiej Bazylice Katedralnej, przełom lat 40. i 50. XX wieku

Władysław Drapiewski

Władysław Drapiewski, olej na płótnie, portret pędzla Leona Drapiewskiego, Pelplin, lata 50. XX wieku

Władysław Drapiewski

Autoportret z Krzyżem Komandorskim Świętego Grzegorza Wielkiego, olej na płótnie, Pelplin 1958

Władysław Drapiewski

Władysław Drapiewski, Pelplin ok. 1959

Władysław Drapiewski

Władysław Drapiewski, Pelplin ok. 1960

Władysław Drapiewski (Gacki 1876 – Pelplin 1961)

Tekst zaczerpnięty z monografii szkoły: Marek Mroczkowski, Szkoła z kulturą. I Prywatne Liceum Plastyczne im. Władysława Drapiewskiego. Zarys dziejów i osiągnięć szkoły artystycznej w Płocku w latach 1993-2018, wyd. I Prywatne Liceum Plastyczne im. Władysława Drapiewskiego w Płocku, Płock 2018, ISBN 978-83-952589-0-9.

Jednym z najważniejszych wydarzeń w historii szkoły było wybranie patrona i nadanie imienia Władysława Drapiewskiego I Prywatnemu Liceum Plastycznemu w Płocku. Kandydaturę zaproponował historyk sztuki Marek Mroczkowski, decyzję podjął dnia 1 września 2016 roku Zarząd Logos Sp. z o. o. jako organ prowadzący, po konsultacjach ze szkolną społecznością. Akt nadania nastąpił w drodze uchwały organu prowadzącego o nadaniu imienia szkole artystycznej w 140. rocznicę urodzin Władysława Drapiewskiego1.

Samo słowo „patron” pochodzi z języka łacińskiego od „pater” czyli ojciec. Patron posiada zatem cechy ojcowskie. Powinien odznaczać się szczególnymi wartościami, towarzysząc uczniom i absolwentom w nauce i dalszej działalności artystycznej, będąc wzorem do naśladowania i ostatecznym punktem etycznych i estetycznych odniesień.

W tradycji europejskiej istotny jest wkład filozofii greckiej, sankcjonującej od czasów Homera i Ksenofonta po Arystotelesa i Platona syntezę piękna i dobra jako ideału kulturowego „kalos kai agathos”. Model „kalokagathii” może i powinien funkcjonować współcześnie jako normatywny wzorzec kultury, stawiający skutecznie tamę współczesnym dekonstrukcyjnym koncepcjom postmodernizmu2. Jako patron szkoły artystycznej stał się zatem Władysław Drapiewski wzorem osobowym i twórczym nowoczesnej społeczności szkolnej.

Władysław Stanisław Kostka Drapiewski, polski artysta malarz, jeden z najwybitniejszych twórców ściennej polichromii sakralnej I połowy XX wieku w Europie, urodził się dnia 12 listopada 1876 roku w Gackach, zmarł dnia 30 grudnia 1961 roku w Pelplinie3 . To także wybitny konserwator i restaurator dzieł sztuki na Pomorzu, Kujawach i na Mazowszu4 .

Od 1892 roku kształcił się przez cztery lata w szkole artysty malarza i grafika Antoniego Szymańskiego w Pleszewie. W latach 1899-1904 studiował w Międzynarodowej Szkole Malarstwa Kościelnego Friedricha Franza Marii Stummela (1850-1919) w Kevelaer, najważniejszym ośrodku pielgrzymkowym w Niemczech, mieszczącym Sanktuarium Matki Bożej Pocieszycielki Strapionych5.

W wycieczkach studyjnych zwiedzał Kolonię, Akwizgran, Kalkar, Siegburg, Klosterneuburg, Brauweiler. Chcąc przygotować się gruntownie do realizacji w Płocku swego opus vitae , wraz ze swoim przyjacielem ze studiów Nikolausem Brücherem od kwietnia do lipca 1904 roku odbył podróż artystyczną do Włoch, gdzie studiował dzieła sztuki w Mediolanie, Sienie, Padwie, Weronie, Rzymie, Pompejach, Florencji i Wenecji6.

W latach 1905-1907 z Nikolausem Brücherem kontynuował studia artystyczne w Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Antwerpii7. W 1908 roku zwiedzał Wiedeń, Salzburg, Monachium, Norymbergę, Drezno. W 1909 roku przyjęty został na studia w Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie8. W 1913 roku uzupełniał również wykształcenie i wzbogacał swój warsztat artystyczny w słynnej Académie Julian w Paryżu9. W latach 1908-1935 był członkiem monachijskiego Stowarzyszenia Sztuki Sakralnej10.

Wykształcił rozpoznawalny powszechnie styl estetyzmu historycznego – malarstwa neorenesansowego, opartego o wzorce włoskiego quattrocenta, w szczególności florenckich mistrzów Masaccia i Sandra Botticellego. Pozostawał pod wpływem dziewiętnastowiecznej twórczości Bractwa św. Łukasza i Grupy Nazareńczyków, także Bractwa Prerafaelitów. W wielkoformatowych scenach figuralnych programu liturgicznego często portretował miejscowych obywateli. Chętnie stosował ornamentykę secesyjną z elementami ludowej stylizacji.

Był autorem czterdziestu jeden polichromii, wykonanych pomiędzy 1890 a 1960 rokiem w kościołach, kaplicach, pałacach Pomorza, Kujaw, Mazur, Mazowsza, Polesia, Wołynia, m.in. w Czaplinku, Pelplinie, Słupsku, Swarzewie, Swornegaci, Wielu, Ełku, Andrzejewie, Ciechanowie, Goworowie, Kroczewie, Ligowie, Mławie, Czerwińsku, Nowym Duninowie, Radzanowie, Soczewce, Sońsku, Tłuchowie, Brześciu Litewskim, Łucku, a także co najmniej stu dwudziestu projektów polichromii realizowanych m.in. przez braci Leona i Kazimierza Drapiewskich w kościołach od Szczecina, Słupska Jastarni i Olsztyna, poprzez Bydgoszcz, Inowrocław, Łódź, aż po Katowice i Jedlicze11.

Opus magnum Władysława Drapiewskiego stanowi monumentalna neorenesansowa polichromia Bazyliki Katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Płocku Do jej zaprojektowania przygotowywał się już podczas studiów w Kevelaer, gdzie w 1904 roku otrzymał złoty medal za projekt witraża św. Jana Kantego do niej właśnie12. To ostatecznie jego wybitny projekt, a nie sławnego już wówczas Józefa Mehoffera, zyskał aprobatę biskupa Apolinarego Wnukowskiego i kapituły katedralnej płockiej13.

Podczas pobytu w Watykanie uzyskał Władysław Drapiewski w dniu 9 maja 1904 roku osobistą audiencję u Ojca św. Piusa X. Poinformował wówczas o zleconym mu zadaniu w katedrze płockiej i otrzymał papieskie błogosławieństwo14.

Główne prace malarskie wykonał Władysław Drapiewski w latach 1904-1914. Do współpracy w latach 1904-1905 i w 1907 roku zaprosił przyjaciela ze studiów malarskich w Kevelaer, towarzysza wyprawy do Włoch, pochodzącego z Luksemburga Nikolausa Brüchera, który kontynuował prace w świątyni w latach 1914-1916 po tym, jak Rosjanie aresztowali Władysława Drapiewskiego i przetrzymywali na zesłaniu w Orenburgu w latach 1914-1920. Pomocą przy tworzeniu polichromii katedralnej służyli bracia artyści malarze Leon i Kazimierz Drapiewscy i Czesław Idźkiewicz15.

Na program liturgiczny polichromii katedralnej składają się między innymi malowane w latach 1904-1914 wielkoformatowe sceny figuralne nawy głównej „Kazanie na Górze”, „Gody w Kanie”, „Ustanowienie Kościoła”, „Chrystus niesie krzyż na Golgotę”, „Zmartwychwstanie” oraz wykonana w 1922 roku „Wieczerza Pańska”.

Władysław Drapiewski stworzył ponadto sześć malowanych od 1920 roku obrazów na ścianach prezbiterium oraz u podstawy kolebki prezbiterium monumentalny pochód dwudziestu ośmiu świętych i błogosławionych, w tym z rodów monarszych Piastów, Przemyślidów, Andegawenów i Jagiellonów, zdążających ku scenie koronacji Matki Bożej. W procesji widnieją feretrony z obrazami Matki Bożej Częstochowskiej, Ostrobramskiej, Berdyczowskiej i Skępskiej.

Jego dziełem jest także polichromia pendentywów z wizerunkami doktorów Kościoła łacińskiego Ambrożego, Hieronima, Augustyna i Grzegorza Wielkiego oraz tamburu i kopuły na skrzyżowaniu transeptu i nawy głównej z postaciami apostołów, sylwetą Bazyliki św. Piotra w Rzymie i Najświętszej Marii Panny, na którą spływają promienie łask od gołębicy, symbolu Ducha Świętego, umieszczonej na sklepieniu latarni16.

Częściowo zniszczona niemieckim nalotem w 1939 roku katedra płocka została odbudowana po 1945 roku. Władysław Drapiewski wraz z braćmi przystąpił wówczas do odrestaurowania i odnowienia jej polichromii. „Ostatnia wieczerza” została namalowana od nowa, a płocczanie mogli podziwiać, jak artysta malarz w tym wieku wspinał się codziennie, chodził i pracował na tak wysokich rusztowaniach17.

Polichromia katedralna robi imponujące wrażenie, w szczególności harmonijną kompozycją, znakomicie wpisaną w neorenesansowe wnętrza. Budzi uznanie doskonały rysunek z mistrzowską perspektywą i światłocieniem. Widoczna jest świetna, stonowana malatura czystych odcieni.

Niespotykana dotąd na ziemiach polskich wyrazista i trwała kolorystyka uzyskana została dzięki pionierskiemu zastosowaniu przez Władysława Drapiewskiego farb najnowocześniejszej wówczas na świecie techniki silikatowej, zawierających płynny krzemian potasowy, wyselekcjonowane wypełniacze mineralne, pochodzące z naturalnych złóż oraz wyłącznie nieorganiczne pigmenty. Używane przez Władysława Drapiewskiego farby mineralne, według patentu Adolfa Keima z 1878 roku, trwale wniknęły w zaprawę i łącząc się z jej składnikami, skamieniały w procesie sylifikacji w mikrokrystaliczne struktury, przy tym w pełni zachowując dyfuzyjność podłoża18.

W efekcie artysta malarz uzyskał niezwykle stabilną kolorystycznie strukturę o szerokiej gamie odcieni historycznych, a równocześnie o szlachetnej matowej fakturze. Polichromia ta cechuje się wysoką odpornością na działanie wody, promieniowania ultrafioletowego, wahania temperatur, biodegradację, a także zanieczyszczenia przemysłowe19.

Dziełem Władysława Drapiewskiego były również wykonane w latach 1909, 1930, 1934 i 1937 znakomite projekty pięciu witraży katedralnych, zrealizowane następnie przez słynny Warsztat Witrażownictwa Dworu Papieskiego Wilhelma Derixa w Kevelaer oraz Zakład Franciszka Skibińskiego i Władysława Białkowskiego w Warszawie20.

Dzieła te zostały bezpowrotnie utracone w wyniku bombardowania Płocka przez Niemców w 1939 roku. Przetrwała wspaniała mozaika przedstawiająca św. Stanisława, wykonana według „drobiazgowo opracowanego kartonu barwnego” Władysława Drapiewskiego w renomowanym Krakowskim Zakładzie Witrażów, Oszkleń Artystycznych i Fabryce Mozaiki Szklanej Stanisława Gabriela Żeleńskiego w 1931 roku21.

Artysta stworzył też zrabowane później przez Niemców portrety biskupów płockich (1933, 1935, 1937). Był autorem polichromii kaplicy św. Kazimierza w najstarszej polskiej szkole – Gimnazjum Polskim im. Marszałka Stanisława Małachowskiego (1926, 1928-1929). Polichromia ta została zdewastowana i pokryta tynkiem na początku lat siedemdziesiątych na polecenie władz komunistycznych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.

Bezpowrotnie zniszczone zostały malowidła stropu, pozostałe zaś odkryto w 2012 roku, a następnie odrestaurowano. Niezachowana polichromia sufitu została odtworzona na podstawie dokumentacji fotograficznej. Od 2014 roku dzieło Władysława Drapiewskiego zdobi aulę szkolną Liceum Ogólnokształcącego im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku22.

Sylwetka Władysława Drapiewskiego uwieczniona została w brązowym tympanonie portalu Bazyliki katedralnej przez artystę rzeźbiarza Piusa Welońskiego. W płaskorzeźbie odlanej w warszawskiej pracowni rzeźbiarskiej artysta malarz stoi w fartuchu roboczym za klęczącym z planami przebudowanej świątyni architektem Stefanem Szyllerem. Sam Władysław Drapiewski nadał rysy własnej twarzy św. Piotrowi w „Kazaniu na Górze”23.

W 1928 roku Władysław Drapiewski odznaczony został przez Ojca św. Piusa XI Krzyżem Laterańskim, a w 1958 roku na wniosek Kapituły Diecezji Płockiej Ojciec św. Pius XII nadał mu Krzyż Komandorski Świętego Grzegorza Wielkiego24.

Prace Władysława Drapiewskiego otrzymały złote medale na wystawach sztuki sakralnej w Kevelaer (1904) i Krefeld (1912), wystawiane były także w Polsce w Muzeum Diecezjalnym w Płocku (1965) i w I Prywatnym Liceum Plastycznym im. Władysława Drapiewskiego w Płocku (2017)25.

W lipcu 1961 roku, tuż przed śmiercią, pisał Władysław Drapiewski do Rektora Wyższego Seminarium Duchownego w Płocku ks. dr. Wacława Jezuska: „Diecezję Płocką znam lepiej jak moją Chełmińską. Znam w szczególności tamtejsze starsze Duchowieństwo, to też mnie wszystko z tamtych stron interesuje, tam duszą przylgnąłem, najlepsze lata spędziłem”26.

Swą niezwykłą pracowitością i talentem przez ponad pół wieku artystycznej działalności dobrze służył Bogu i Ojczyźnie. Dobrze zasłużył się też Władysław Drapiewski Ziemi Płockiej i samemu Płockowi, a poprzez wybór społeczności szkolnej stał się patronem I Prywatnego Liceum Plastycznego, nad nim teraz obejmując przewodnictwo duchowe i artystyczne w swej dalszej służbie.

Uroczystość nadania imienia Władysława Drapiewskiego I Prywatnemu Liceum Plastycznemu w Płocku miała miejsce dnia 26 stycznia 2017 roku. Rozpoczęła ją Msza św. w Bazylice Katedralnej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Płocku. W homilii ks. Biskup Roman Marcinkowski powiedział między innymi: „Malarstwo Władysława Drapiewskiego cechuje artystyczny nastrój podnoszący człowieka, pokazujący inne perspektywy, pomagający nawiązać kontakt z Bogiem. Jest to możliwe bo on sam był w żywym kontakcie z Panem Bogiem […] Wybór patrona to niezwykle ważna sprawa. Imię określa i wyróżnia człowieka spośród innych. Nie jesteśmy kimś anonimowym […] Patron odznacza się nieprzeciętnymi wartościami intelektualnymi, moralnymi, religijnymi. On wyrósł ponad przeciętność. To ktoś, kto fascynuje sobą. To ktoś, kto pozostał wierny najszlachetniejszym wartościom: miłości, wierności, prawdzie, Bogu, Ojczyźnie. Patron to wzór, to punkt odniesienia, on swoim życiem pokazuje jakim być, jak postępować, jak chodzić po tej ziemi. Czego strzec? Komu warto tu na ziemi zawierzyć? Na kogo postawić? Co uczynić, aby z życia swojego zrobić wielki dar?”27.

Przyszłym młodym twórcom przypomniał „List do artystów” św. Jana Pawła II z dnia 4 kwietnia 1999 roku, w którym Ojciec Święty rozdział „Szczególne powołanie artystów” rozpoczął od słów: „zadaniem każdego człowieka jest być twórcą własnego życia: człowiek ma uczynić z niego arcydzieło sztuki”28.
Tworzyć, to znaczy pracować nad sobą, nie tylko nad materiałem, z którego powstanie rzeźba czy rysunek; to stawać się bardziej człowiekiem, ubogacać swoje człowieczeństwo, tworzyć dzieła, w których „widać człowieka”. „Sam człowiek jest materiałem. Mam nadać mojemu człowieczeństwu formę i znaczenie. Być twórcą własnego życia i nadawać temu życiu właściwy kształt to nadawać to co mnie w życiu czyni lepszym, wrażliwszym, lepszym, godnym poważania, co mnie czyni piękniejszym!” – mówił Biskup Roman Marcinkowski i dodał: być twórcą, to „czynić coś piękniejszym, doskonalszym, wrażliwszym, szlachetniejszym, godnym szacunku i poważania […] Gdy mówimy piękny człowiek, to nie chodzi tylko o urodę, ale o coś głębszego, co promieniuje z jego wnętrza. Piękny jest ten, kto pięknie czyni […] To co piękne, jest dobre, to co szpetne, jest złe. Piękny jest ten, kto pięknie czyni, kto ma piękne serce. W obecności pięknego człowieka czujemy się dobrze, jesteśmy bezpieczni, czujemy, że stać nas na więcej. Piękni byli święci, bo w nich jaśniał blask świętości Boga […] Niech wasza działalność artystyczna pomaga wam odnajdywać to jedyne piękno, które jest w Bogu”29.

Po Mszy św. uroczystości przeniosły się do siedziby I Prywatnego Liceum Plastycznego im. Władysława Drapiewskiego przy ul. Henryka Sienkiewicza 26 w Płocku. Dyrektor Małgorzata Mroczkowska odczytała uchwałę dotyczącą nadania imienia szkole artystycznej w 140. rocznicę urodzin Władysława Drapiewskiego. Historyk sztuki Marek Mroczkowski przedstawił zarys historii i osiągnięć I Prywatnego Liceum Plastycznego im. Władysława Drapiewskiego. Przedstawiciele patronów honorowych odczytali adresy gratulacyjne.

Marszałek Województwa Mazowieckiego Adam Struzik napisał między innymi: „Dzisiejsza uroczystość nadania I Prywatnemu Liceum Plastycznemu w Płocku imienia Władysława Drapiewskiego jest pięknym i wymownym gestem pamięci o tym znakomitym polskim malarzu i twórcy ściennej polichromii sakralnej I połowy XX wieku. […] Tak wybitny artysta może być dla młodych adeptów sztuk plastycznych wielkim wzorem, autorytetem oraz inspiracją do ambitnych, twórczych działań. Cieszę się, że podjęli Państwo decyzję o nadaniu właśnie jego imienia […] Wierzę, że przyczyni się to znacząco do upowszechnienia wśród kolejnych pokoleń uczniów, ale i pozostałych mieszkańców miasta i naszego regionu wiedzy o Władysławie Drapiewskim, jego życiu, wyjątkowym dorobku artystycznym i ważnych dokonaniach, a także wpłynie na podniesienie prestiżu Państwa zasłużonej i cenionej placówki działającej w Płocku już blisko 25 lat”30.

Dyrektor Delegatury w Płocku Kuratorium Oświaty w Warszawie Krzysztof Wiśniewski zauważył między innymi: „Kultywowanie pamięci o dziejach naszych małych ojczyzn oraz wybitnych postaciach z nimi związanych jest niezwykle cenne, zaś szczególnie istotne staje się w przypadku kształcenia i wychowywania współczesnego młodego pokolenia, wpajania mu podstawowych wartości oraz zapoznawania go z narodowym dziedzictwem, rodzimą kulturą i sztuką”31.

Przewodniczący Rady Miasta Płocka Artur Jaroszewski powiedział: „Posiadanie patrona to powód do dumy, ale i zobowiązanie. To ważny atrybut szkolnej tradycji […] Niech wdzięczność otwartych młodych serc i umysłów wróci do Państwa w postaci mądrych i wykształconych ludzi ”32.

Dyrektor najstarszej polskiej szkoły Liceum Ogólnokształcącego im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku (1180) Katarzyna Góralska napisała: „Małachowianka z uznaniem i wzruszeniem przyjęła decyzję o nadaniu I Prywatnemu Liceum Plastycznemu imienia Prof. Władysława Drapiewskiego, ponieważ nie tylko ceni i podziwia Jego twórczość, lecz także jest szczęśliwą Szkołą, w której znajduje się sławna polichromia kaplicy szkolnej pędzla Profesora. Gratulujemy z całego serca, wierzymy, że inspiracje artystyczne twórczością Profesora Drapiewskiego znalazły się w godnych rękach młodych płockich artystów”33.

Jego Ekscelencja Biskup Diecezjalny Płocki ks. bp dr Piotr Libera przesłał „serdeczne pozdrowienia i życzenia sukcesów w pracy dydaktycznej i wychowawczej z młodymi ludźmi, rozwijającymi swoje zdolności artystyczne”34.
Ks. kan. Stefan Cegłowski, proboszcz Parafii Katedralnej opowiedział następnie, w jaki sposób Władysław Drapiewski tworzył polichromię w katedrze płockiej i dodał na koniec: „Gratuluję odwagi wyboru Drapiewskiego! Warto mieć takiego patrona, z jednej strony lokalnego, z drugiej o szerokich horyzontach i człowieka wierzącego. Dobrze, że po latach się to docenia”.

Wspomnienie o Władysławie Drapiewskim, „wujku” – jak o nim mówił, przedstawił, nie kryjąc wzruszenia, artysta malarz, konserwator i restaurator dzieł sztuki Tomasz Zywert, wnuk artysty malarza Leona Drapiewskiego – młodszego brata Władysława. Przybył z Pelplina wraz z żoną Marią, także artystą malarzem i konserwatorem, by wspomnieć też o ich pracach konserwatorskich w Bazylice katedralnej w latach osiemdziesiątych, których efektem było również wymalowanie w nawach bocznych świątyni idącego od 1075 roku pocztu heraldycznego biskupów płockich (1987).

W czasie uroczystości młodzież szkolna zaprezentowała program artystyczny o patronie. Pod kierunkiem nauczycieli Ewy Wojtysiak-Szczepańskiej i Bożeny Piórkowskiej umiejętnościami teatralnymi i wokalnymi wykazali się uczniowie klasy trzeciej: Karolina Boruszewska, Barbara Burzyńska, Aleksandra Kobza, Weronika Lewandowska, Kinga Nowacka, Sandra Pracz-Kudrej, Anna Raciniewska, Natalia Rutkowska i Joanna Wysibirska. W postać Władysława Drapiewskiego wcielił się Przemysław Sztupecki.

W ramach uroczystości odbył się wernisaż wystawy prezentującej unikatowe zbiory pozostawione przez Władysława Drapiewskiego w pelplińskiej pracowni, gdzie pracował w latach 1929-1961. Scenariusz wystawy przygotował historyk sztuki Marek Mroczkowski, który wraz uczniami klasy trzeciej Karoliną Boruszewską, Sandrą Pracz-Kudrej i Przemysławem Sztupeckim udał się wcześniej do Pelplina, gdzie miał możliwość obejrzeć i wybrać najcenniejsze eksponaty. Bogaty zbiór wypożyczony został specjalnie na wystawę z archiwum rodzinnego dzięki uprzejmości artystów malarzy, konserwatorów i restauratorów Tomasza i Marii Zywertów35.

Zwiedzający wystawę mogli zapoznać się z dokumentami z archiwum rodzinnego, fotografiami, szkicownikami, rękopisami, pracami malarskimi i rysunkowymi, projektami polichromii katedralnej, nadanym przez Ojca św. Piusa XII Orderem Św. Grzegorza Wielkiego wraz dyplomem, wstęgą i poduszką orderową, a także linorytami uczniów inspirowanymi sztuką Władysława Drapiewskiego.

W sali wystawowej prezentowana była też kolorowa kopia fotograficzna w skali 1:1 słynnej procesji dwudziestu ośmiu świętych i błogosławionych wypożyczona ze zbiorów Bazyliki Katedralnej dzięki uprzejmości ks. kan. Stefana Cegłowskiego36.

Uczeń klasy trzeciej Mateusz Zyznowski, który prezentował zaprojektowaną przez siebie okolicznościową beznominałową kartę pocztową z wizerunkiem Władysława Drapiewskiego, napisał potem na portalu szkolnym: „Pomiędzy gablotami z unikatowymi fotografiami malarza, jego listami i dziennikiem, czy papieskimi odznaczeniami, szczególną wyjątkowość dostrzec można w szkicownikach Mistrza.

Uchwycenie postaci bliskie renesansowym wzorcom, złożona kolorystycznie ornamentyka roślinna, a także stosowane techniki chryzografii budzą w umyśle podziw dla nieustającej fascynacji sztuką sakralną artysty, towarzyszącej mu podczas licznych podróży. Rysunki zachowane przez lata doczekały się godnego otworzenia na światło dzienne i mogą w końcu przemówić o wielkości naszego patrona – Władysława Drapiewskiego”37.

Patronat medialny nad uroczystością objęło Katolickie Radio Diecezji Płockiej, „Kultura Dostępna” Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, ,,Mapa szkolnictwa artystycznego” Centrum Edukacji Artystycznej w Warszawie38.

Zamknięciem cyklu wydarzeń związanych z nadaniem imienia I Prywatnemu Liceum Plastycznemu był kolejny wyjazd do Pelplina historyka sztuki Marka Mroczkowskiego i uczniów klasy trzeciej Karoliny Boruszewskiej, Sandry Pracz-Kudrej i Przemysława Sztupeckiego. Jednym z celów był zwrot eksponatów wypożyczonych z archiwum Władysława Drapiewskiego.

Ponadto uczestnicy wyjazdu zostali oprowadzeni przez Tomasza Zywerta po Bazylice Katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, gdzie mogli podziwiać słynną „Ostatnią Wieczerzę”, malowaną podczas regotycyzacji świątyni w latach 1894–1899 farbami Keima przez Friedriecha Stummla z Kevelaer, w czym pomagał mu młody wówczas Władysław Drapiewski.

Ostatnim punktem programu pobytu w Pelplinie było złożenie w imieniu społeczności szkolnej I Prywatnego Liceum Plastycznego im. Władysława Drapiewskiego biało-czerwonych goździków i zapalenie znicza na grobie Patrona Szkoły39.

1Uchwała organu prowadzącego z dnia 1 września 2016 roku o nadaniu imienia szkole artystycznej w 140. rocznicę urodzin Władysława Drapiewskiego, Archiwum I Prywatnego Liceum Plastycznego im. Władysława Drapiewskiego w Płocku.

2M. Bal Nowak, Piękny i dobry – normatywny wzorzec kultury?, „Estetyka i Krytyka” 7/8 (2/2004-1/2005), s.
1.

3Notatnik Władysława Drapiewskiego z lat 1920-1944, w zbiorach rodziny Tomasza Zywerta w Pelplinie.

4Ochrona zabytków na Pomorzu i Kujawach. W 100. rocznicę organizacji urzędów konserwatorskich w Polsce, oprac. K. Zimna-Kawecka, wystawa na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, 20 kwietnia 2018.

5Saur Allgemeines Künstlerlexikon, Tom XXIX, Monachium-Lipsk 2001, s. 329.

6Szkicowniki Władysława Drapiewskiego, zbiory rodziny Tomasza Zywerta z Pelplina.

7W. J. Kowalski, Malarstwo Mikołaja Brüchera (1874-1957) z Luksemburga w Towarzystwie Naukowym Płockim, „Notatki Płockie” 2002, 2/191, s. 36-37.

8M. Kardasiński, Twórczość Władysława Drapiewskiego (1876-1961), mps, Wydział Filologiczno-Historyczny Uniwersytetu Gdańskiego, 1991, s. 8-19.

9Ks. W. J. [W. Jezusek], Św. prof. Władysław Stanisław Drapiewski artysta malarz, „Miesięcznik Pasterski Płocki” 1963 nr 1-2, s. 30.

10Saur Allgemeines Künstlerlexikon op. cit., s. 329.

11M. Kardasiński, Twórczość Władysława Drapiewskiego…, op. cit., s. 82-86.

12Bracia Drapiewscy – artyści malarze, „Informator Pelpliński” lipiec 1994, s. 11.

13Arcybiskup A. J. Nowowiejski, Płock. Monografia historyczna, napisana podczas wojny wszechświatowej, poprawiona i uzupełniona w roku 1930, Płock 1930, s. 235 i n.; J. K. Kowalski, Polichromia płockiej katedry, Płock 2001.

14K. Drapiewski, Wspomnienie o Władysławie Drapiewskim w 10-tą rocznicę jego śmierci, rękopis w archiwum Tomasza Zywerta z Pelplina; ks. W. J. [W. Jezusek], Śp. prof. Władysław Stanisław Drapiewski artysta malarz, op. cit., s. 30.

15J. Malget, Nikolaus Brücher. Człowiek ciszy, Płock 2000, s. 15.

16Arcybiskup A. J. Nowowiejski, Płock. Monografia historyczna…, op. cit., s. 226-262, L. Grabowski, Katedra płocka, jej dzieje i zabytki, Płock 1970, s. 92-97.

17Ks. W. J. [W. Jezusek], Św. prof. Władysław Stanisław Drapiewski artysta malarz, op. cit., s. 32.

18R. Szopa, 100 lat realizacji polichromii w technice farb mineralnych KEIM w Polsce, „Renowacje i Zabytki”, III/2007, s. 169-171.

19Keim. Sztuka kolorów, [online] https://www.keim.pl/keim/technika-silikatowa [dostęp 23.10.2018].

20Arcybiskup A. J. Nowowiejski, Płock. Monografia historyczna…, op. cit., s. 252.

21K. Drapiewski, Wspomnienie o Władysławie Drapiewskim…, op. cit.

22Notatnik Władysława Drapiewskiego…, op. cit.; (JAC), Niespodziewane odkrycie: zabytkowe polichromie
w auli Małachowianki,
„Tygodnik Płocki” 2012, nr 44, s. 6; W najstarszej polskiej szkole kończy się
konserwacja odkrytych tam malowideł,
[online] https://dzieje.pl/dziedzictwo-kulturowe/w-najstarszej-polskiej-szkole-konczy-sie-konserwacja-odkrytych-tam-malowidel [dostęp 26.10.2018].

23K. Askanas, Sztuka Płocka, Płock 1991, s. 257-258

24Archiwum Władysława Drapiewskiego, w zbiorach rodziny Tomasza Zywerta w Pelplinie.

25Saur Allgemeines Künstlerlexikon, op. cit., s. 329; Archiwum I Prywatnego Liceum Plastycznego im. Władysława Drapiewskiego w Płocku.

26Ks. W. J. [W. Jezusek], Św. prof. Władysław Stanisław Drapiewski artysta malarz, op. cit., s. 28.

27Liceum Plastyczne w Płocku przyjęło imię Władysława Drapiewskiego, [online] http://diecezjaplocka.pl/dla-wiernych/aktualnosci/2017/012017/liceum-plastyczne-w-plocku-przyjelo-imie-wladyslawa-drapiewskiego [dostęp 23.10.2018].

28Jan Paweł II, List apostolski Ojca Świętego Jana Pawła II do artystów. Do tych, którzy z pasją i poświęceniem poszukują nowych „epifanii” Piękna, aby podarować je światu w twórczości artystycznej, Wrocław 2005, s. 6.

29Liceum Plastyczne w Płocku przyjęło imię Władysława Drapiewskiego, op. cit., Msza św. z okazji nadania
imienia I Prywatnemu Liceum Plastycznemu w Płocku,
[online] http://katedraplock.pl/idcat.php?f_id= 1571&f_id_cat=95 [dostęp 25.10.2018].

30List Marszałka Województwa Mazowieckiego Adama Struzika, Archiwum I Prywatnego Liceum Plastycznego im. Władysława Drapiewskiego w Płocku.

31List Dyrektora Delegatury w Płocku Kuratorium Oświaty w Warszawie Krzysztofa Wiśniewskiego, Archiwum I Prywatnego Liceum Plastycznego im. Władysława Drapiewskiego w Płocku.

32List Przewodniczącego Rady Miasta Płocka Artura Jaroszewskiego, Archiwum I Prywatnego Liceum Plastycznego im. Władysława Drapiewskiego w Płocku.

33List Dyrektor Liceum Ogólnokształcącego im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku Katarzyny Góralskiej, Archiwum I Prywatnego Liceum Plastycznego im. Władysława Drapiewskiego w Płocku.

34List Jego Ekscelencji Biskupa Diecezjalnego Płockiego ks. bp. dr. Piotra Libery, Archiwum I Prywatnego Liceum Plastycznego im. Władysława Drapiewskiego w Płocku.

35M. Mroczkowski, Wizyta w pelplińskiej pracowni (1929-1961) Władysława Drapiewskiego, [online] https://plastyk-plock.pl/index.php/2018/01/10/wizyta-w-pelplinskiej-pracowni-1929-1961-wladyslawa-Drapiewskiego [dostęp 25.10.2018].

36M. Mroczkowski, Trzy niezwykłe wystawy, [online]
https://plastyk-plock.pl/index.php/2018/01/11/trzy-niezwykle-wystawy [dostęp 31.10.2018]; M. Mroczkowski, Ekskluzywne studia ikonograficzne w sali wystawowej I Prywatnego Liceum Plastycznego im. Władysława Drapiewskiego, [online]
https://plastyk-plock.pl/index.php/2018/01/11/ekskluzywne-studia-ikonograficzne-w-sali-wystawowej-i-prywatnego-
liceum-plastycznego-im-wladyslawa-drapiewskiego
[dostęp 31.10.2018]; M. Mroczkowski, Naukowe odkrycia – czyli „Małachowianka” w „Plastyku”, [online]
https://plastyk-plock.pl/index. php/2018/01/11/naukowe-odkrycia-czyli-malachowianka-w-plastyku[dostęp 31.10.2018].

37M. Zyznowski, Uroczystość nadania imienia Władysława Drapiewskiego I Prywatnemu Liceum
Plastycznemu w Płocku,
[online]
https://plastyk-plock.pl/index.php/2018/01/11/uroczystosc-nadania-imienia-wladyslawa-drapiewskiego-i-prywatnemu-liceum-plastycznemu-w-plocku[dostęp 25.10.2018].

38Informacje poprzedzające nadanie imienia Władysława Drapiewskiego na portalach Ministerstwa
Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, Kultury Dostępnej i w druku zaproszenia,
red. M. Mroczkowski,
[online]
https://plastyk-plock.pl/index.php/2018/01/11/informacje-poprzedzajace-nadanie-imienia-wladyslawa-drapiewskiego-na-portalach-ministerstwa-kultury-i-dziedzictwa-narodowego-rp-kultury-dostepnej-i-w-druku-zaproszenia;
https://kulturadostepna.pl/wydarzenie/wystawa-fotografii–dokumentow–
prac-malarskich-i-rysunkowych-wladyslawa-drapiewskiego
;
http://szkolnictwoartystyczne. mk.gov.pl/
index.php?page=calendar.Event&id=1045
[dostęp 25.10.2018].

39M. Mroczkowski, Wycieczka studyjna do Pelplina, miasta Władysława Drapiewskiego, [online]
https://plastyk-plock.pl/index.php/2018/01/12/wycieczka-studyjna-do-pelplina-miasta-wladyslawa-drapiewskiego [dostęp 26.10.2018].

Wróć na górę