Obraz Konstytucja 3 Maja. Rok 1791 zamyka unikatowy cykl siedmiu dzieł Bractwa św. Łukasza, które powstały z inicjatywy Ministra Spraw Zagranicznych Józefa Becka do ekspozycji w Sali Honorowej Pawilonu Polskiego Światowej Wystawy w Nowym Jorku w 1939 r.
Starannie dobrane przez zespół wybitnych historyków pod kierunkiem prof. Oskara Haleckiego sceny z historii Polski ukazywały jej wkład w rozwój kultury europejskiej, chrześcijaństwa, tolerancji religijnej i konstytucjonalizmu.
Malowali Łukaszowcy – członkowie grupy artystycznej (1925-1939) studentów prof. Tadeusza Pruszkowskiego (pierwszego Rektora Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie): Bolesław Cybis, Bernard Frydrysiak, Jan Gotard, Aleksander Jędrzejewski, Eliasz Kanarek, Jeremi Kubicki, Antoni Michalak, Stefan Płużański, Janusz Podoski, Jan Zamoyski.
Twórcy polskiej szkoły malarstwa sięgającej po historyczne techniki, wzory, stylizację i poetykę malarstwa średniowiecznego, propagujący formułę eklektycznego realizmu, który czerpał zarówno z tradycji włoskiego renesansu, jak też barokowego malarstwa holenderskiego i hiszpańskiego.
Prof. Tadeusz Pruszkowski pracę koncepcyjną nad cyklem opisywał następująco: „Najprzyjemniejsze były momenty poszukiwania stylu, który byłby − zdaniem naszym − odpowiedni dla naszych obrazów. Dyskusja na ten temat godna była płyty lub taśmy dźwiękowej. Ustalono następujące wytyczne. Obrazy mają być, przez szacunek dla Matejki, odmienne od jego dzieł historycznych. Ponadto wyraźne, czytelne, jasne, żywe w kolorze, nienaturalistyczne, ostro konturowane, bogate w szczegóły, tłumne, bez rzucanych cieni, malujący mają być sportretowani; zrozumiałe pod każdym względem dla dzieci, dorosłych i malarzy zarówno”.
Obrazy zdeponowane w jezuickim Le Moyne College w Syracuse w stanie Nowy Jork, gdzie od 1958 r. były prezentowane początkowo w Grewen Hall, od 1981 r. − w Noreen Reale Falcone Library Le Moyne College, do Polski powróciły w 2022 r. staraniem Wicepremiera Rzeczypospolitej Polskiej, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego.
W skład cyklu wchodzą następujące obrazy: Bolesław Chrobry witający Ottona III pielgrzymującego do grobu św. Wojciecha. Rok 1000, Chrzest Litwy. Rok 1386, Nadanie przywileju zwanego jedlneńskim. Rok 1430, Unia Lubelska. Rok 1569, Konfederacja Warszawska. Rok 1573, Odsiecz Wiednia. Rok 1683, Konstytucja 3 maja. Rok 1791.
https://www.gov.pl/web/kultura/po-83-latach-prace-lukaszowcow-wrocily-do-polski
https://muzhp.pl/aktualnosci/kukaszowcy-juz-w-polsce
https://www.mnw.art.pl/wystawy/lukaszowcy-wielki-powrot,254.html
