W Zespole Szkół Plastycznych im. Cypriana Kamila Norwida w Lublinie odbyła się uroczystość wręczenia nagród IX Międzynarodowego Biennale „Portret rodzinny. Mój dom pełen wspomnień i marzeń”. Grand Prix odebrał osobiście uczeń klasy drugiej I Prywatnego Liceum Plastycznego w Płocku Mateusz Zyznowski, a towarzyszyli mu artysta plastyk prof. Anna Macionek-Stańko i Dyrektor ds. dydaktycznych i wychowawczych I Prywatnego Liceum Plastycznego w Płocku historyk sztuki prof. Marek Mroczkowski.
Nagrodzona praca Mateusza to dzieło malarskie noszące tytuł „Porzucona pamięć”. Wykonane techniką akrylową zwróciło uwagę już podczas pierwszego przeglądu nadesłanych prac, a zaznaczyć trzeba, iż w konkursie uczestniczyło 95 szkół i instytucji kultury z kraju i z zagranicy, w tym gimnazja, licea ogólnokształcące i plastyczne, a nawet uniwersytety. Przewodniczący Jury prof. dr hab. Jan Tutaj – Prorektor ds. studenckich Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie – podkreślił wysoką już biegłość warsztatową Mateusza w zakresie kompozycji, perspektywy i kolorystyki, a także świetnie dobrany motyw. „Rodzina, jej obrazowy, ale i mentalny portret, to także pamięć rekwizytów, pamiątek mówiących o jej członkach, zbiorowej fotografii, murszejącego domu, odlatującego samolotu”.
Zdanie to podzielili zgodnie wszyscy bez wyjątku członkowie jury: prof. dr hab. Mariusz Drzewiński – Prodziekan Wydziału Artystycznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, dr hab. Tomasz Milanowski – Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, prof. Valery Szakalov – Uniwersytet Biskupa Konstantyna Presławskiego w Szumenie, dr hab. Dymitr Tkanko – Lwowska Narodowa Akademia Sztuk.
Uroczystość przebiegała pod patronatem honorowym Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP prof. dr hab. Małgorzaty Omilanowskiej oraz Metropolity Lubelskiego ks. abp. dr. hab. Stanisława Budzika. Komitet Honorowy stanowili Wojewoda Lubelski Wojciech Wilk, Marszałek Województwa Lubelskiego Sławomir Sosnowski, Prezydent Miasta Lublina dr Krzysztof Żuk, Lubelski Kurator Oświaty Krzysztof Babisz, Rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II ks. prof. dr hab. Antoni Debiński, Przewodnicząca Międzynarodowego Kongresu Rodziny księżna Elżbieta Drucka-Lubecka de Séjournet.
Dyrektor lubelskiego „Plastyka” Krzysztof Dąbek powiedział m.in.: „Intencją organizatorów IX edycji Międzynarodowego Biennale „Portret rodzinny. Mój dom pełen wspomnień i marzeń” było nadanie konkursowi bardziej sprecyzowanego charakteru, odpowiadającego wiekowi dorastania, ponieważ adresowany jest on do młodzieży w wieku gimnazjalnym i licealnym. Przyznane nagrody są dowodem uznania dla młodszych artystów, posługujących się tradycyjnym często warsztatem sztalugowego malarstwa i rysunku. Jest to krzepiąca wiadomość: we współczesnym świecie technologicznych nowinek i eksperymentów wciąż jest miejsce na skupiony dialog z samym sobą, inspirowany formą i technikami wielkich epok europejskiej sztuki”.
Po wręczeniu nagród zgromadzeni obejrzeć mogli wzruszający spektakl „Imię ojca”, wystawiony siłami Zespołu Szkół Plastycznych im. Cypriana Kamila Norwida w Lublinie. Następnie odbyła się ceremonia otwarcia wystawy prac nagrodzonych. Przy pracy Mateusza zgromadzili się licznie koneserzy sztuki, a młody artysta dzielił się uwagami dotyczącymi inspiracji, głównego motywu, problemów warsztatowych zwycięskiej pracy. Przewodniczący Jury prof. dr hab. Jan Tutaj raz jeszcze podkreślał rewelacyjnie wysokie walory dzieła.
W dłuższej rozmowie uczestniczyli również Dyrektor lubelskiego „Plastyka” Krzysztof Dąbek i Dyrektor płockiego „Plastyka” Marek Mroczkowski, a także opiekun artystyczny Anna Macionek-Stańko, co też uwieczniły fotografie. Jego Magnificencja Prorektor Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki podkreślał jeszcze poszczególne walory dzieła. Z pewnością byłby rad, gdyby w przyszłości Mateusz podjął studia w Krakowie, choć obecnie nasz młody twórca myśli intensywnie o konserwacji zabytków i archeologii śródziemnomorskiej.
W trakcie zwiedzania wystawy prac nagrodzonych Mateusz dostrzegł wśród obecnych występującą wcześniej w spektaklu Michalinę Szurygę, która w 2013 roku odbierała osobiście w Płocku wyróżnienie w kategorii malarstwa II Międzynarodowego Konkursu Plastycznego „Pamiętajcie o ogrodach”. Okolicznościowa fotografia udokumentowała i to miłe zdarzenie. Obok strawy dla ducha organizatorzy przygotowali też na koniec poczęstunek.
W godzinach popołudniowych goście z I Prywatnego Liceum Plastycznego w Płocku udali się na zwiedzanie Lublina. Dzięki uprzejmości Dyrekcji Muzeum Lubelskiego otrzymali prawo do bezpłatnego zwiedzania wszystkich działów i ekspozycji w Lublinie. Celem głównym była oczywiście unikatowa w skali europejskiej Kaplica królewska św. Trójcy, której gotyckie, pochodzące z II połowy XIV wieku wnętrze ozdobił na polecenie Władysława Jagiełły Mistrz Andrzej w 1418 roku. Jest to najdalej na zachód Europy wysunięty przykład ściennego malarstwa bizantyńsko-ruskiego.
Wśród stałych wystaw na Zamku Lubelskim zainteresowaniem płocczan cieszyło się „Polskie Malarstwo Historyczne i Batalistyczne”, m.in. z fragmentami słynnej Panoramy „Przejście armii Napoleona przez Berezynę” Wojciecha Kossaka i Juliana Fałata (1894-1896), a przede wszystkim „Galeria Malarstwa Polskiego XVII-XIX w.”, gdzie można podziwiać portret Stanisława Augusta Poniatowskiego w stroju koronacyjnym pędzla Marcelego Bacciarellego (1768), dzieła Olgi Boznańskiej, Stanisława Wyspiańskiego, Jacka Malczewskiego, Jana Stanisławskiego i innych.
Centralnym punktem ekspozycji jest słynny obraz „Unia lubelska”, za który Jan Matejko odznaczony został w Paryżu orderem Legii Honorowej (1870). Nie uszedł uwagi mało znany, a ważny dla płocczan kolejny obraz Jana Matejki. To „Przyjęcie Żydów w Polsce” (1888), ukazujący scenę powitania Izraelitów przez księcia Władysława Hermana, a rzecz działa się – zdaniem Mistrza Jana – przed Katedrą Płocką w 1096 roku. Znacznie mniejszych rozmiarów fotografia tego obrazu eksponowana jest w Muzeum Żydów Mazowieckich w Płocku.
I jeszcze jedna wystawa, tym razem w donżonie Zamku Lubelskiego, zorganizowana z pomocą Instytutu Pamięci Narodowej, dokumentująca nieosądzone do dnia dzisiejszego zbrodnie komunistów, zarówno sowieckiego Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych, jak i polskiego Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, w tym rozstrzelanie ponad 300 polskich oficerów w latach 1944-1954. To przed laty złowrogie miejsce, jedna z siedzib niemieckiej Geheime Staatspolizei w latach II wojny światowej, a jeszcze wcześniej więzienie pod zaborem rosyjskim. Ofiary zbrodni upamiętnione zostały tablicami wmurowanymi w bramie Zamku Lubelskiego.
Dopisała znakomita pogoda, co zachęciło jeszcze do zwiedzania Starego Miasta, od Bramy Grodzkiej po jeden z symboli Lublina – Bramę Krakowską. I na koniec krótki odpoczynek w ogródku kawiarni „Akwarela” na Rynku Lubelskim, obok dawnego Ratusza, od 1578 roku siedziby Trybunału Koronnego, utworzonego przez Stefana Batorego. Nasłoneczniony plac przed Zamkiem Lubelskim zachęcał jeszcze do odpoczynku na trawiastym wzgórzu, ale pora już była, by wracać do Płocka, co też rychło się stało dzięki szybkiemu niezwykle automobilowi.
Teresa Radwańska, Porzucona Pamięć. Grand Prix dla Mateusza Zyznowskiego, „Tygodnik Płocki” Nr 19 (2161) z dnia 12 maja 2015 roku
http://szkolylogos.edu.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=402:mateusz-zyznowski-z-klasy-drugiej-laureatem-grand-prix-ix-midzynarodowego-konkursu-plastycznego-portret-rodzinny-moj-dom-peen-wspomnie-i-marze&catid=9:wydarzenia&Itemid=32
http://liceumplastyczne.lublin.pl
http://muzeumlubelskie.pl
http://www.muzeumlubelskie.pl/KAPLICA_TROJCY_SWIETEJ-1-126-30.html
http://www.muzeumlubelskie.pl/wystawy/wystawy_stale/Polskie_Malarstwo_Historyczne_i_Batalistyczne-1-132-43_26.html
http://www.muzeumlubelskie.pl/wystawy/wystawy_stale/Galeria_Malarstwa_Polskiego_XVII_XIX_w-1-191-43_26.html
http://www.dziejecywilizacjiwpolsce.cba.pl/przyjecie_zydow.html
Zdjęcia: Marek Mroczkowski
