Warszawa: czy Europie potrzebny jest traktat konstytucyjny?

Marek Mroczkowski

W dniu 29 marca w Audytorium „Stara Biblioteka” Uniwersytetu Warszawskiego odbyła się zorganizowana przez Ambasadę Republiki Federalnej Niemiec oraz Wydział Prawa i Administracji UW międzynarodowa konferencja naukowa „Czy Europie potrzebny jest Traktat”, w której na zaproszenie prof. dr. hab. Tadeusza Tomaszewskiego udział wzięli członkowie Międzyszkolnego Klubu Euro-Atlantyckiego w Płocku pod kierunkiem prof. Marka Mroczkowskiego.
Konferencja naukowa odbyła się w związku z niemiecką prezydencją Rady Unii Europejskiej. Zgromadzonych powitał Dziekan Wydziału Prawa i Administracji UW prof. dr hab. Tadeusz Tomaszewski. Ambasador RFN w Polsce dr Reinhard Schweppe podczas przemówienia stwierdził, iż Europa powinna się rozrastać i być politycznie jednolita. Drogą ku temu jest ratyfikowanie Konstytucji dla Europy przez wszystkie państwa członkowskie UE oraz przestrzeganie zobowiązań zapisanych w tym dokumencie. Podkreślił, że przyjęcie traktatu pomoże Wspólnocie w rozwoju gospodarczym oraz technologicznym, przysłuży się współpracy na linii Warszawa-Berlin, a także ułatwi walkę z przestępczością i terroryzmem w granicach UE. Jego zdaniem rządy państw europejskich nie powinny zwracać uwagi na krytyczne głosy ze strony USA, Rosji, czy też Chin, obawiających się silnych struktur europejskich. Stwierdził, iż Europa powinna zrealizować te zamierzenia jak najszybciej, gdyż pojedyncze państwa samodzielnie nie wytrzymają rywalizacji ze światowymi mocarstwami.
Prof. dr Jürgen Meyer – członek Konwentu Praw Podstawowych i Konwentu Konstytucyjnego UE z ramienia Bundestagu RFN – przypomniał początki Unii Europejskiej oraz sylwetki jej twórców. Jego zdaniem tak Polsce, jak i Europie potrzebny jest Traktat Konstytucyjny, gdyż konstrukcja rozrastającej się UE wymaga zastosowania nowych rozwiązań w dziedzinie prawa i administracji oraz wypracowania skutecznych mechanizmów współpracy. UE jest dziś wspólnotą o największym poziomie biurokracji w świecie, a jedynym sposobem jej zmniejszenia jest wprowadzenie postanowień Traktatu. Uznał, iż decyzję o ratyfikacji muszą podjąć obywatele państw członkowskich, gdyż deklaracja ta musi cieszyć się dużym poparciem społecznym, a nie tylko politycznym, zapewnionym na szczeblu rządowym.
Prof. dr hab. Edmund Wittbrodt – senator RP i przewodniczący Komisji ds. UE w Senacie RP oraz członek Konwentu Konstytucyjnego UE, opowiedział się za przyjęciem przez Polskę traktatu. Zauważył, iż konstytucja wprowadzi wiele uzupełnień i poprawek, które przyczynią się do upłynnienia działalności UE, bowiem obecnie procesy decyzyjne są spowalniane przez nadmierną biurokrację obsługującą 27 państw oraz przestarzałe zapisy wcześniejszych traktatów, z mechanizmami dostosowanymi do 15 zaledwie krajów. Jego zdaniem najważniejszą zmianą, którą wprowadza konstytucja jest znaczące zmniejszenie możliwości zgłaszania weta przez pojedyncze państwa. Według zapisów Traktatu prawo to będzie dotyczyć jedynie suwerenności krajów Wspólnoty oraz zagadnień związanych z obyczajowością i moralnością. Ubolewał nad brakiem w Polsce publicznej dyskusji na ten temat, a działanie senackiej komisji ds. UE, której jest przewodniczącym, jest często blokowane przez lekceważenie tego problemu przez niektórych jej członków.
Po wystąpieniach programowych nastąpiła półgodzinna przerwa na lunch w hollu „Starej Biblioteki” UW, podczas której goście oraz słuchacze mogli skosztować wiele wykwintnych dań, a także postawić pierwsze zagadnienia problemowe. Następnie uczestnicy wzięli niezwykle czynny udział w panelu dyskusyjnym, który z uwagi na ogromne zainteresowanie przedstawianą tematyką trwał zdecydowanie dłużej, niż to zakładali organizatorzy.
Moderatorem dyskusji był prof. dr hab. Eugeniusz Piontek – Kierownik Katedry Prawa Europejskiego na Wydziale Prawa i Administracji UW, który walkę o zabranie głosu wśród słuchaczy skwitował słowami: „Kto ma mikrofon, ten ma władzę”… Zadając retoryczne pytanie, czy dokument zawierający 70 000 słów nie jest zbyt obszerny w porównaniu do Konstytucji USA, złożonej z 8 artykułów, odpowiedział, że Unia Europejska jest skomplikowanym i różnorodnym tworem, któremu potrzebny jest rodzaj obszernego kodeksu, ułatwiającego użytkownikom precyzyjne znalezienie w jednym woluminie najważniejszych uregulowań prawnych UE. Pytany o preambułę dokumentu, w którym nie zawarto odniesienia do chrześcijańskich korzeni Europy stwierdził, iż nasz kontynent został zbudowany na fundamencie chrześcijańskich wartości, dlatego aksjologiczne nawiązanie do nich jest niezbędne, a pomijanie ich świadczy o ideologicznym sekularyzmie i politycznym zacietrzewieniu, skutkującym fałszowaniem historii Europy. W przypadku zablokowania tej inicjatywy należy po prostu „wyciąć” całą preambułę z Traktatu Konstytucyjnego.
Po zamknięciu konferencji członkowie Międzyszkolnego Klubu Euro-Atlantyckiego podjęli krótką rozmowę z prelegentami, dziękując w szczególności prof. Eugeniuszowi Piontkowi za pamięć i zapraszanie młodych naukowców z Płocka. Nie obyło się bez wspólnego zdjęcia oraz zaproszenia na październikową konferencję „Quo Vadis Europo II?”. Przeszło czterogodzinne (!) spotkanie zakończyli płocczanie tradycyjną już fotografią z „Wiecznym Studentem” na ławeczce przed „Starą Biblioteką” Uniwersytetu Warszawskiego, przy świetnej zresztą pogodzie i doskonałych perspektywach studiowania…

Tamara Iwańska – I klasa I Prywatnego Liceum Plastycznego w Płocku
Arkadiusz Sadowski, Damian Prejna – historyczno-europejska klasa II a LO im Władysława Jagiełły w Płocku

Opis zdjęć:

1. Od lewej: Damian Prejna, Marek Mroczkowski – Prezes Międzyszkolnego Klubu Euro-Atlantyckiego w Płocku, prof. dr hab. Eugeniusz Piontek – Kierownik Katedry Prawa Europejskiego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, Tamara Iwańska, Minister Jutta Frasch – Kierownik Działu Politycznego Ambasady RFN, Stefan Kern – Kierownik Wydziału Naukowego Ambasady, John Reyels – Kierownik Wydziału Prasowego Ambasady, Arkadiusz Sadowski, prof. dr Jürgen Meyer – członek Konwentu Praw Podstawowych i Konwentu Konstytucyjnego UE z ramienia Bundestagu RFN
2. Tamara Iwańska i Bartłomiej Kępiński na dziedzińcu uniwersyteckim w objęciach „Wiecznego Studenta”, rzeźby zaprojektowanej przez Andrzeja Renesa, twórcy m.in. pomników Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, a także statuetki Wiktora i Nagrody Kisiela.